रुरुक्षेत्रकाे धार्मिक सर्किटमा जाम्बवान गुफालाइ जाेड्ने प्रयास
कृष्ण अन्जान
प्राकृतिकाे अनुपम उपहारका रुपमा रहेका सम्पदा हरुकाे सँरक्षणमा गुल्मी जिल्लाका स्थानिय तह हरु जुटि रहँदा वर्षौँ देखि अाेझेलमा परेकाे रुरुक्षेत्र ३ जौखाेला क्षेत्रका जाम्बवान गुफा पनि सँरक्षणकाे सुचिमा परेकाे छ ।
परापुर्व काल देखि अस्तित्वमा रहेपनि याे गुफा मात्र गफमा सिमीत रहेकाे मा रुरुक्षेत्र गाउँपालिका वडा न ३ ले गुफाको सँरक्षणमा विशेष चासाे मात्र देखाएको छैन कि गुफा सम्म पुग्न सजिलाे हाेस भनेर सडक विस्तार र सँरक्षणमा विशेष पहल शुरु गरेकाे छ ।
स्थानिय तहमा अाउने प्रधानमन्त्री राेजगार कार्यक्रम अन्तरगतकाे बजेट मा जनशक्ति परिचालन गरि स्थानिय जौ खाेलामा हाललाइ कच्ची फड्के र गुफाकाे मुखसम्म पुग्ने कच्ची बाटाे निर्माण प्रक्रिया अगाडि वढाउने रुरुक्षेत्र ३ का अध्यक्ष शेषनारायण पौडेलले जानकारी दिनु भयाे ।
वडा भित्रका ऐतिहासिक धार्मीक र साँस्कृतिक सम्पदा सँरक्षण हाम्राे दायित्व हाे र याे गुफाकाे सँरक्षण मात्र हाेइन यसकाे प्रचार प्रसारले अान्तरिक र वाह्य पर्यटककाे गन्तव्य समेत बनाउने हाम्राे लक्ष हाे अध्यक्ष पौडेलले भन्नु भयाे ।तानसेन रिडी तम्घासकाे फँलाटे बाट स्यालपाेखरी भँडारथुम सम्म सवारि साधन र त्यसपछि करिव २० मिनटकाे पैदल यात्रामा पुग्न सकिने जाम्ववान गुफा अदभुत कलाकृति सहित जौखाेला क्षेत्रमा अवस्थित छ ।
गुफाकाे प्रवेशद्वार बाट भित्र पसेपछि भित्तामा अनेक कलाकृति र अझै भित्र पुग्दा खरानी तथा ढुँगाका चुलाे लगाएत भेटिएकाे र जस्काे कारणले याे गुफा अादिम मानवकाे वसाेवासकाे थलाे हुनसक्ने अनुमान गरिएकाे छ ।वाहिरी भाग साँघुरो भएपनि भित्र पुग्दा फराकिलाे रहेकाे याे गुफामा दर्जनौँ मानिस हरु अटाउन सक्छन् ।
शताव्दियौँ अगाडिबाट अस्तित्वमा रहेपनि याे गुफाकाे अध्ययन अनुसन्धान नभएकोले अाेझेलमा परेकाे मा बर्तमान समयमा यसकाे सँरक्षण गरिनु पर्ने कुरा स्थानिय सन्चार माध्यममा पटक पटक उठेकाे र स्थानिय तहले पनि महत्त्व दिएकाले सँरक्षणमा अाशावादि रहेकाे रुरु ३ का समाजसेवि कृष्ण राज ज्ञवालीकाे बुझाइ छ ।
रुरुक्षेत्रकाे रिडीधामलाइ धार्मिक पर्यटन क्षेत्रकाे रुपमा विकास गर्दै गर्दा जौखाेला क्षेत्रकाे याे गुफालाइ समेत यहि धार्मिक सर्किटमा जाेड्न सके गुफा अवलाेकन गर्न अाउने अान्तरिक र वाह्य पर्यटक गन्तव्य बन्न सक्ने छ ।